J. 21 (University Library, Cambridge University)
E. G. Browne Collection
Contents
Summary of Contents: قصص الانبياء Qifagwl-Anbiya (Tales of the Prophets) translated into Persian by Muhammad
ibn As'ad ibn 'Abdi'lláh al-Hanafi at-Tustarí, beginning: سباس بی ستایش بی عدد خالقی را کی جندین هزار نقطهٔ نبوت را از مرکز عدم در دایره حد و
وجود جهت ارشاد خلایق بظهور رسانيد الخ ... جنین گوید بنده ضعيف محمد بن اسعد بن عبد
الله الحنفى التسترى عفا الله عنه كه جون طباع سلیمه را بخواندن و شنودن احوال گذشتگان و اسماء
و قصص ایشان شعفی تمام میباشد الخ The name of the author of the Arabic original is given in the Preface as Shaykh
Abu'l-Hasan ibnu'l-Hayşam (? Haytham) al-Búshanjí, of whom I have hitherto
found no other mention [He may be identified with Abú Nu'aym Hamza ibnu'l-Haysam al-Búshanji at-Tamimi, who is
mentioned by Sam'ání, Ansáb, p. 433, l. 20.]. A note by Mr E. Edwards of the British Museum expresses
the opinion that this work is probably identical with that mentioned by Hájji
Khalifa (vol. IV, p. 518) and by him ascribed to Sahl ibn 'Abdi'lláh at-Tustarí, but
states that it is not identical with the British Museum MS. Add. 25.783. The chief contents are indicated by rubrications and are as follows: the Creation, f. 4º;
Paradise, f. 7b; the Sun, Moon and Stars, f. 10; Iblis, f. 14; Adam, f. 15b; Cain
and Abel, f. 22"; Idrís (Enoch), f. 24"; Hárút and Márút, f. 27; Noah, f. 29";
Ad, f. 32; Thamúd, f. 36; Abraham, f. 40; Lot, f. 49; Ishmael, f. 52; Jacob,
f. 56 Joseph, f. 58; Job, f. 79; Moses, f. 83"; Dhu'l-Kifl, f. 102"; Samuel,
f. to; David, f. 105: Solomon, f. 116; Bilqis (the Queen of Sheba), f. 119;
Laqmán, f. 130: Jonah, f. 135: Ezra, f. 145; Zakariyya and John the Baptist,
f. 146; Jesus, f. 149; his Disciples, f. 158; the Ashabu'l-Kahf, or ، Seven
Sleepers," f. 160; Dhu'l-Qarnayn, f. 176; Barṣiṣá, f. 178b; the Ashabul-Ukhdúd,
f. 182; Jirjís, f. 184"; Paul, f. 189"; Samson, f. 189; the Tubba's, or Kings of
Yaman, f. 19o'; the Prophet Muhammad, f. 195 The account given of St Paul is particularly curious, since he is made responsible
for the schisms amongst the followers of Christ, and, indeed, plays exactly the same
part as the Jewish wazir in the second story of the First Book of the Mathnawi.
This passage is as follows [The text and translation of this passage were published in the last article written by Browne
before his death, entitled "A parallel to the Story in the Mathnawi of Jalálu'd-Dín Rúmi of the Jewish
King who persecuted the Christians" (Islamica, vol. II, fasc. i, pp. 129-134), which forms part of the
"Festschrift" in honour of Professor A. Fischer of Leipzig.]: بخواب دیدم ذكر بولس قال الله تعالى فاختلف الأحزاب من بينهم اهل اخبار گويند که بعد از آنك حق
تعالی عیسی را بآسمان برد ترسایان طریقه نیکو داشتند تا آنگاه که بولس ایشان را از راه برد و او
مردی بود از جهودان و با عیسی و اهل ملت او بد بودی و پیوسته مساوی ایشان گفتی و دشمنی
کردی چون پیر شد گفت که نخواهم که شر من از ایشان منقطع شود پس يك چشم خودرا كور
کرد و ترسایانرا گفت مرا میشناسید گفتند بلی بدترین خلق خدا توئی گفت من دوش عیسی را
بخواب دیدم و عیسی دست بر چشم من زد و مرا کور کرد و گفت تا کی اهل ملت مرا برنجانی من بلرزیدم
و از خواب بر جستم يك چشم من از کار افتاده است پیش شما آمدم تا دین و ملت شما گیرم تا
عیسی از من خشنود شود که من طاقت عتاب او ندارم ترسایان او را قبول کردند و بخانه بردند
و او طریقه رهبانان پیش گرفت و همه روز روزه داشتی و همه شب نماز کردی چندانك مردم برو
فتنه شدند آنگاه گروهی را بخواند و گفت شما نه بینید که لشکر از پیش ملک آید گفتند بلی گفت
ما میبینیم که آفتاب و ماه و ستارگان از مشرق بر آیند و مغرب فرو روند بی شک خدا در مشرق
باشد گفتند بلی گفت پس اولی آن باشد که در نماز روی سوی مشرق کنیم آن گروه از بیت
المقدس روی بر گردانیدند و نماز سوی مشرق کردند بعد از مدتی گروهی دیگر را بخواند و گفت
حق تعالی همه چیز را نه از بهر منفعت آدمی آفریده است گفتند بلی گفت چرا باید که گوشت گاو
حلال باشد و گوشت خوک حرام من چنان بینم که گوشت خوک حلال است آن گروه گوشت خوک
بر خود حلال کردند بعد از مدتی جمعی دیگر را بطلبید و گفت زنده کردن و آفریدن جز خدای
تعالی دیگری را میسر نشود گفتند نه گفت پس عیسی باید که خدا باشد که او مرغ آفرید و مرده و مرغ زنده کرد بعد از مدتی خلق را جمع کرد و گفت دوش عیسی را بخواب دیدم گفت اکنون از تو
راضی شدم و دست بر روی من نهاد حق از برکت دست او چشم مرا روشن کرد و مرا سخنی چند
گفت که با شما بگویم از علما و بزرگان خود جمعی را اختیار کرده حاضر کنید تا پیغام بگزارم ایشان
مرد از اکابر علماء خود پیش گفتند او حاضر کردند گفت يك يك پيش من در آیند اول یکی را
طلب داشت و او را گفت عیسی مرا گفت چرا مرا بنده خوانند و شما دایند که من مرده زنده کرده ام
آفریده و کور مادرزاد را بینا کردم و اینها جز خدا نتواند کردن من خدا ام باید که مرا
خدا خوانید آن مرد قبول کرد که چنین گوید و از پیش او بیرون آمد پس آن دیگر را طلب
داشت و او را گفت عیسی مرا گفت که امّت مرا بگو که من چیزها كردم كه جز خدا نکند چرا مرا
بنده خدا خوایند من شريك خدا ام باید که در حق من این اعتقاد کنید آن مرد از و قبول کرد
و از پیش او بیرون آمد پس سدیگر را طلب داشت و گفت مرا عیسی گفت من پسر خداام و شما
دیدید و شنیدید که من چه آفریده و چگونه مرده زنده کردم باید که در انجیل همچنین خوانید
آن مرد از و قبول کرد و از پیش او بیرون آمد پس بولس هم آن شب خود را بکشت و بعضی
گویند بولس گفت چون پیغام او رسانیدم پیش او خواهم رفت و پیش خلق خود را بکشت روز دیگر
مردم چون آن حال بدیدند پیش ایشان هر سه رفتند و گفتند بولس پیغام عیسی بشما چه رسانید هر
کس گفتند دیگر دیگر را خلاف کردند و اختلاف میان ایشان بر خاست و بعضی گویند بولس هر
سه را گفت که عیسی مرا گفت که من پسر خدا ام پس هر سه خلاف کردند که این چگونه باشد
و اختلاف بدین سبب میان ایشان واقع شد و نام ایشان یکی نسطور بود و یکی ملکا و
دیگری
مار يعقوب و چون مقالات ایشان طولی دارد و در این چندان فایده نیست در آن شروعی نرفت This fine old MS., bought of the late IIájjí 'Abdu'l-Majid Belshah in January,
1920, comprises 216 ff. of 28 x 20'5 c. and 23 ll., is written in a large, clear, archaic
naskh with rubrications, and is dated the 5th of Dhu'l-Qa'da, 731/August 10, 1330.
ibn As'ad ibn 'Abdi'lláh al-Hanafi at-Tustarí, beginning: سباس بی ستایش بی عدد خالقی را کی جندین هزار نقطهٔ نبوت را از مرکز عدم در دایره حد و
وجود جهت ارشاد خلایق بظهور رسانيد الخ ... جنین گوید بنده ضعيف محمد بن اسعد بن عبد
الله الحنفى التسترى عفا الله عنه كه جون طباع سلیمه را بخواندن و شنودن احوال گذشتگان و اسماء
و قصص ایشان شعفی تمام میباشد الخ The name of the author of the Arabic original is given in the Preface as Shaykh
Abu'l-Hasan ibnu'l-Hayşam (? Haytham) al-Búshanjí, of whom I have hitherto
found no other mention [He may be identified with Abú Nu'aym Hamza ibnu'l-Haysam al-Búshanji at-Tamimi, who is
mentioned by Sam'ání, Ansáb, p. 433, l. 20.]. A note by Mr E. Edwards of the British Museum expresses
the opinion that this work is probably identical with that mentioned by Hájji
Khalifa (vol. IV, p. 518) and by him ascribed to Sahl ibn 'Abdi'lláh at-Tustarí, but
states that it is not identical with the British Museum MS. Add. 25.783. The chief contents are indicated by rubrications and are as follows: the Creation, f. 4º;
Paradise, f. 7b; the Sun, Moon and Stars, f. 10; Iblis, f. 14; Adam, f. 15b; Cain
and Abel, f. 22"; Idrís (Enoch), f. 24"; Hárút and Márút, f. 27; Noah, f. 29";
Ad, f. 32; Thamúd, f. 36; Abraham, f. 40; Lot, f. 49; Ishmael, f. 52; Jacob,
f. 56 Joseph, f. 58; Job, f. 79; Moses, f. 83"; Dhu'l-Kifl, f. 102"; Samuel,
f. to; David, f. 105: Solomon, f. 116; Bilqis (the Queen of Sheba), f. 119;
Laqmán, f. 130: Jonah, f. 135: Ezra, f. 145; Zakariyya and John the Baptist,
f. 146; Jesus, f. 149; his Disciples, f. 158; the Ashabu'l-Kahf, or ، Seven
Sleepers," f. 160; Dhu'l-Qarnayn, f. 176; Barṣiṣá, f. 178b; the Ashabul-Ukhdúd,
f. 182; Jirjís, f. 184"; Paul, f. 189"; Samson, f. 189; the Tubba's, or Kings of
Yaman, f. 19o'; the Prophet Muhammad, f. 195 The account given of St Paul is particularly curious, since he is made responsible
for the schisms amongst the followers of Christ, and, indeed, plays exactly the same
part as the Jewish wazir in the second story of the First Book of the Mathnawi.
This passage is as follows [The text and translation of this passage were published in the last article written by Browne
before his death, entitled "A parallel to the Story in the Mathnawi of Jalálu'd-Dín Rúmi of the Jewish
King who persecuted the Christians" (Islamica, vol. II, fasc. i, pp. 129-134), which forms part of the
"Festschrift" in honour of Professor A. Fischer of Leipzig.]: بخواب دیدم ذكر بولس قال الله تعالى فاختلف الأحزاب من بينهم اهل اخبار گويند که بعد از آنك حق
تعالی عیسی را بآسمان برد ترسایان طریقه نیکو داشتند تا آنگاه که بولس ایشان را از راه برد و او
مردی بود از جهودان و با عیسی و اهل ملت او بد بودی و پیوسته مساوی ایشان گفتی و دشمنی
کردی چون پیر شد گفت که نخواهم که شر من از ایشان منقطع شود پس يك چشم خودرا كور
کرد و ترسایانرا گفت مرا میشناسید گفتند بلی بدترین خلق خدا توئی گفت من دوش عیسی را
بخواب دیدم و عیسی دست بر چشم من زد و مرا کور کرد و گفت تا کی اهل ملت مرا برنجانی من بلرزیدم
و از خواب بر جستم يك چشم من از کار افتاده است پیش شما آمدم تا دین و ملت شما گیرم تا
عیسی از من خشنود شود که من طاقت عتاب او ندارم ترسایان او را قبول کردند و بخانه بردند
و او طریقه رهبانان پیش گرفت و همه روز روزه داشتی و همه شب نماز کردی چندانك مردم برو
فتنه شدند آنگاه گروهی را بخواند و گفت شما نه بینید که لشکر از پیش ملک آید گفتند بلی گفت
ما میبینیم که آفتاب و ماه و ستارگان از مشرق بر آیند و مغرب فرو روند بی شک خدا در مشرق
باشد گفتند بلی گفت پس اولی آن باشد که در نماز روی سوی مشرق کنیم آن گروه از بیت
المقدس روی بر گردانیدند و نماز سوی مشرق کردند بعد از مدتی گروهی دیگر را بخواند و گفت
حق تعالی همه چیز را نه از بهر منفعت آدمی آفریده است گفتند بلی گفت چرا باید که گوشت گاو
حلال باشد و گوشت خوک حرام من چنان بینم که گوشت خوک حلال است آن گروه گوشت خوک
بر خود حلال کردند بعد از مدتی جمعی دیگر را بطلبید و گفت زنده کردن و آفریدن جز خدای
تعالی دیگری را میسر نشود گفتند نه گفت پس عیسی باید که خدا باشد که او مرغ آفرید و مرده و مرغ زنده کرد بعد از مدتی خلق را جمع کرد و گفت دوش عیسی را بخواب دیدم گفت اکنون از تو
راضی شدم و دست بر روی من نهاد حق از برکت دست او چشم مرا روشن کرد و مرا سخنی چند
گفت که با شما بگویم از علما و بزرگان خود جمعی را اختیار کرده حاضر کنید تا پیغام بگزارم ایشان
مرد از اکابر علماء خود پیش گفتند او حاضر کردند گفت يك يك پيش من در آیند اول یکی را
طلب داشت و او را گفت عیسی مرا گفت چرا مرا بنده خوانند و شما دایند که من مرده زنده کرده ام
آفریده و کور مادرزاد را بینا کردم و اینها جز خدا نتواند کردن من خدا ام باید که مرا
خدا خوانید آن مرد قبول کرد که چنین گوید و از پیش او بیرون آمد پس آن دیگر را طلب
داشت و او را گفت عیسی مرا گفت که امّت مرا بگو که من چیزها كردم كه جز خدا نکند چرا مرا
بنده خدا خوایند من شريك خدا ام باید که در حق من این اعتقاد کنید آن مرد از و قبول کرد
و از پیش او بیرون آمد پس سدیگر را طلب داشت و گفت مرا عیسی گفت من پسر خداام و شما
دیدید و شنیدید که من چه آفریده و چگونه مرده زنده کردم باید که در انجیل همچنین خوانید
آن مرد از و قبول کرد و از پیش او بیرون آمد پس بولس هم آن شب خود را بکشت و بعضی
گویند بولس گفت چون پیغام او رسانیدم پیش او خواهم رفت و پیش خلق خود را بکشت روز دیگر
مردم چون آن حال بدیدند پیش ایشان هر سه رفتند و گفتند بولس پیغام عیسی بشما چه رسانید هر
کس گفتند دیگر دیگر را خلاف کردند و اختلاف میان ایشان بر خاست و بعضی گویند بولس هر
سه را گفت که عیسی مرا گفت که من پسر خدا ام پس هر سه خلاف کردند که این چگونه باشد
و اختلاف بدین سبب میان ایشان واقع شد و نام ایشان یکی نسطور بود و یکی ملکا و
دیگری
مار يعقوب و چون مقالات ایشان طولی دارد و در این چندان فایده نیست در آن شروعی نرفت This fine old MS., bought of the late IIájjí 'Abdu'l-Majid Belshah in January,
1920, comprises 216 ff. of 28 x 20'5 c. and 23 ll., is written in a large, clear, archaic
naskh with rubrications, and is dated the 5th of Dhu'l-Qa'da, 731/August 10, 1330.
Title: Qiṣaṣ al-anbiyāʼ
Title: قصص الانبياء
Language(s): Persian
References
This work is a Persian version of the Arabic Qiṣaṣ al-Qurʼān al-Karīm قصص القرآن الكريم of .
Physical Description
Form: codex
Support: Paper
Extent: Ff. 216
Dimensions: 28 × 20.5 cm.
Layout
23 lines
Hand(s)
Large, clear, archaic naskh with rubrications
History
Origin: 731 AH; 1330 CE
Provenance and Acquisition
This fine old MS., bought of the late ájjí 'Abdu'l-Majid BelshahH in January, 1920.
Bequest of E. G. Browne.
Record Sources
Summary, physical description and provenance copied from R. A. Nicholson: A descriptive catalogue of the Oriental MSS belonging to the late E.G. Browne. Cambridge, 1932.
Availability
Entry to read in the Library is permitted only on presentation of a valid reader's card for admissions procedures contact Cambridge University Library Admissions). Contact near_eastern@lib.cam.ac.uk for further information on the availability of this manuscript
Funding of Cataloguing
JISC
Please fill out your details.